Cà Mau: phạt tiền 2 người thông tin sai sự thật về Covid-19
Đây là một trong những lễ hội nước lớn nhất của ngư dân vùng biển Nam bộ. Lễ hội này thuộc loại hình tín ngưỡng thờ Mẫu - Nữ thần, cũng là sự kết hợp của lễ hội cầu ngư với tục thờ cúng Thần biển (Bà Thủy Long, cá voi).Nestlé Việt Nam cùng đối tác thúc đẩy sáng kiến giảm phát thải trong chuỗi cung ứng
Tỉ mẩn tạo hình con voi bên căn nhà dài truyền thống, nghệ nhân H'Huyên BHôk (49 tuổi) dừng tay mời chúng tôi vào nhà để tìm hiểu về nghề gốm cổ Yang Tao. Dưới chân nhà dài, những tạo hình như: con voi, con lợn, lọ hoa… đang được bà phơi dưới ánh nắng của ngày đông. "Trong làng tôi chỉ còn vài nghệ nhân làm gốm Yang Tao, họ cũng đã già hết rồi, nếu tính nghệ nhân làm được gốm Yang Tao thì tôi là người trẻ nhất", bà H'Huyên BHôk nói.Bà H'Huyên BHôk cho hay, qua lời kể của bà cố, ngày xưa trong buôn người dân sinh sống không có các vật dụng sinh hoạt như chén, bát…, chỉ dùng lá chuối để đựng cơm. Từ đó, người xưa đã suy nghĩ và sáng tạo, tìm kiếm nguồn đất để nặn ra cái chén đầu tiên, đem đi nung thành công, rồi tiếp tục làm các vật dụng lớn hơn như sành đựng nước, chóe đựng gạo. Thời điểm đó, người dân trong buôn học hỏi lẫn nhau và tự tạo ra các vật dụng riêng để sử dụng trong gia đình."Để thể hiện lòng biết ơn và tôn kính với bề trên, người sáng kiến đã đặt ra rất nhiều quy tắc khi làm gốm Yang Tao, người vi phạm quy tắc sẽ bị bề trên khiển trách", bà H'Huyên BHôk kể và tiếp lời: "Ngày trước, chỉ có phụ nữ làm gốm, đàn ông trong buôn không được làm vì chế độ mẫu hệ. Độ tuổi mà con gái được làm gốm phải từ 17,18 tuổi, chưa có chồng. Trước khi đi lấy đất, con gái không được tiếp xúc với con trai, không trùng ngày 'đèn đỏ', nếu vi phạm sẽ bị run tay chân, không tìm thấy đường về nhà".Nghệ nhân H'Lưm Uông (63 tuổi), nhà ở bên cạnh và là người chỉ dạy cho bà H'Huyên BHôk làm gốm, vừa nằm viện về, tay chân vẫn còn yếu do bị tai biến (hồi tháng 6.2024), nhưng nỗi nhớ nghề vẫn hằn sâu trong đôi mắt của bà. "Bị thế này, mẹ (tôi) cũng nhớ nghề lắm, tay chân cứ khó chịu. Hằng ngày, chỉ có thể ngồi trong nhà dài nhìn H'Huyên BHôk làm gốm, mong mau khỏi bệnh để lại tiếp tục làm gốm như ngày xưa. Từ những năm 1990, chén bát hiện đại từ nơi khác về nên buôn này chỉ còn vài người làm gốm…", bà H'Lưm Uông chia sẻ.Giọng trầm buồn, nghệ nhân H'Huyên BHôk và H'Lưm Uông kể lại khoảng hơn chục năm trước, trong một lần đi bán gốm Yang Tao ở H.Cư Mgar (Đắk Lắk), chiếc xe chở mọi người không may bị lật ở giữa đèo, bà H'Huyên BHôk bị chấn thương ở vùng đầu, rất may không ảnh hưởng đến tính mạng. Nhưng cũng từ đây, người dân trong buôn không còn đi bán gốm ở xa nữa (vì sợ gặp tai nạn) mà chỉ làm các vật dụng phục vụ sinh hoạt trong gia đình. Rồi theo xu hướng phát triển, gốm thủ công không cạnh tranh được với gốm công nghiệp, nên người làm gốm trong buôn ít dần, chỉ còn 5 – 6 người giữ nghề đến ngày nay.Năm 2008, bà Lương Thanh Sơn (nguyên Giám đốc Bảo tàng Đắk Lắk) đã đến buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk) để động viên, hỗ trợ cho bà con giữ lấy nghề gốm cổ lâu đời trong vùng. Các nghệ nhân và người làm gốm cổ ở Yang Tao luôn ghi nhớ rằng, nếu không có TS Lương Thanh Sơn thì nghề gốm đã mất đi.Bà Sơn cho hay những năm trước 2008, bà đã nghiên cứu và đề xuất các dự án phục hồi các làng nghề truyền thống của người Ê Đê, người M'nông tại địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Trong đó, bà xin được nguồn vốn cho dự án phục dựng nghề làm gốm của người M'nông tại buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk). Thời điểm này, tại buôn có mở một lớp dạy nghề làm gốm cổ khoảng 15 – 20 người, trong đó có 3 nghệ nhân được mệnh danh là "bàn tay vàng" của địa phương."Qua thời gian làm văn hóa, gắn bó với người dân tại các buôn làng, điều mà tôi đau đáu đến bây giờ là làm sao tạo được nguồn thu, đầu ra cho các sản phẩm gốm Yang Tao của bà con. H.Lắk là vùng du lịch nổi tiếng của tỉnh Đắk Lắk, đặc biệt là khu du lịch hồ Lắk, đây là cơ sở để phát triển các sản phẩm gốm cổ Yang Tao gửi đến tay du khách thập phương", bà Sơn nói.Bà Sơn cho biết thêm, theo thông tin từ một người nghiên cứu (Bỉ) do bà hướng dẫn, sản phẩm gốm cổ Yang Tao đã hiện diện tại Bảo tàng Anh. Trong lần trở lại Dơng Bắk cách đây không lâu, các nghệ nhân (nay già yếu nhưng bàn tay của họ chưa bao giờ biết mỏi) cũng khoe với bà, gốm Yang Tao đã được du khách từ các công ty du lịch lữ hành đến tham quan và tìm mua. Từ đó, cũng tạo nguồn thu nhập đáng kể cho bà con duy trì với nghề.Trao đổi với Thanh Niên, Sở VH-TT-DL Đắk Lắk cho biết, Bộ VH-TT-DL vừa có Quyết định về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với nghề làm gốm của người M'nông ở xã Yang Tao (H.Lắk, Đắk Lắk). Đây sẽ là cơ sở quan trọng để gốm cổ Yang Tao được hồi sinh.
Mong sớm áp dụng
Trong ngày hôm nay, nắng nóng gay gắt với nhiệt độ phổ biến từ 36 - 38 độ C nhiều khả năng sẽ tiếp tục xuất hiện ở các tỉnh Bình Phước, Bình Dương và Đồng Nai. Tại Tây Ninh và TP.HCM nhiệt độ thấp hơn với mức nhiệt từ 35 - 37 độ C.
Tờ Cebu Daily News ngày 1.2 dẫn thông cáo của Hội đồng An ninh quốc gia Philippines (NSC) cho hay hệ thống tên lửa tầm trung Typhon ở nước này "không nhằm chống lại bất cứ quốc gia nào".Thông cáo được đưa ra sau khi Trung Quốc kêu gọi Philippines "nhanh chóng rút" hệ thống tên lửa Typhon, sau thông tin Mỹ điều động hệ thống tên lửa này tại một vị trí mới ở Philippines hôm 23.1. "Chúng tôi muốn nhấn mạnh rằng hệ thống tên lửa Typhon chỉ nhằm mục đích phòng thủ và không nhằm vào bất kỳ quốc gia nào", Cố vấn An ninh quốc gia Philippines Eduardo Año cho biết trong thông cáo."Nó đã được triển khai tới Philippines trong cuộc tập trận Balikatan (vai kề vai) năm 2024, chỉ nhằm mục đích cải thiện khả năng sẵn sàng và tương tác với quân đội và thiết bị từ các quốc gia khác, bao gồm cả Mỹ", theo ông Año.Bên cạnh đó, ông Año cho biết việc tiếp tục triển khai hệ thống tên lửa Typhon là rất quan trọng để cải thiện năng lực phòng thủ của Philippines.Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Gilberto Teodoro Jr. trước đó nhấn mạnh rằng hệ thống tên lửa này "không nhằm vào các quốc gia cụ thể".Hệ thống tên lửa Typhon được đưa đến nước này vào tháng 4.2024 và lần đầu tiên được triển khai trong cuộc tập trận Balikatan 2024, cuộc tập trận thường niên giữa quân đội Philippines và Mỹ với sự tham gia của các quan sát viên từ các nước đồng minh.Trong một cuộc phỏng vấn với giới truyền thông hôm 30.1, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr cho biết ông sẵn sàng rút tên lửa đó ra khỏi nước này nếu Trung Quốc ngừng hành động gây hấn ở vùng biển phía tây Philippines.Ông Año cho biết phát biểu trên là "một cử chỉ chân thành… mà chúng tôi hy vọng sẽ được đáp lại theo tinh thần thiện chí và hữu nghị giữa 2 nước", đồng thời nói rằng Philippines "luôn theo đuổi các biện pháp hòa bình và ngoại giao phù hợp với mong muốn giảm leo thang căng thẳng" ở vùng biển này.
Theo bước chân tình nguyện: Sân chơi xanh trong lòng thành phố
U.22 Việt Nam sẽ hội quân vào tháng 3, để hướng tới đợt tập huấn đấu giao hữu đầu tiên trong năm 2025. Để chuẩn bị cho vòng loại U.23 châu Á 2026 (diễn ra vào tháng 9) và SEA Games 33 (tháng 11), HLV Kim Sang-sik sẽ bắt đầu thử nghiệm và sàng lọc đội hình ngay từ bây giờ.Chia sẻ với Báo Thanh Niên, bình luận viên Vũ Quang Huy khẳng định: "HLV Kim Sang-sik đã có trong tay bản danh sách các cầu thủ tiềm năng, có thể lên tới 50 người để đánh giá. Bóng đá trẻ Việt Nam luôn hào hứng chuẩn bị ở những năm có SEA Games, bởi vậy, tôi có niềm tin vào lứa U.22". Một trong những vấn đề HLV Kim Sang-sik phải đối mặt là chất lượng hàng công, khi có rất ít tiền đạo trẻ đang có đất dụng võ tại V-League. Tuy nhiên, vẫn có những "ngọc thô" tiềm năng đang được ra sân thể hiện mình mỗi tuần để ghi dấu ấn. Trong đó có Đinh Xuân Tiến của SLNA.Tiền đạo sinh năm 2003 đã ghi bàn thắng đầu tiên ở V-League mùa này, khi là tác giả của pha lập công quý như vàng, giúp SLNA thắng Hải Phòng ở trận "chung kết ngược". Phút 41, Xuân Tiến bứt tốc phá bẫy việt vị và đón đường chọc khe của đồng đội, rồi đối mặt với thủ môn Đình Triệu ở góc hẹp. Chân sút trẻ của SLNA đã vẩy má dứt điểm rất tinh tế, đưa bóng đi vừa đủ để vượt qua tầm tay Đình Triệu, nằm gọn trong mành lưới Hải Phòng. Đó là khoảnh khắc lóe sáng mà Xuân Tiến đã phải chờ đợi suốt 1 năm (bàn thắng gần nhất anh ghi được là vào ngày 27.2.2024), để một lần nữa được tận hưởng cảm giác ăn mừng tại V-League. Hôm nay cũng là tròn 1 năm, Xuân Tiến trở lại sau án treo giò ở SLNA. Anh từng bị kỷ luật nội bộ 3 tháng (từ tháng 12.2023 đến tháng 2.2024), bởi vi phạm nội quy đội bóng. "Lắm tài nhiều tật" là cụm từ nhiều người dùng để mô tả Xuân Tiến. Chân sút sinh năm 2003 có đẳng cấp, minh chứng là năm 19 tuổi, anh từng được HLV Đinh Thế Nam triệu tập lên U.23 Việt Nam dự giải U.23 Đông Nam Á 2022. Xuân Tiến có màn ra mắt mãn nhãn khi lập cú hattrick, giúp U.23 Việt Nam đè bẹp U.23 Singapore 7 bàn không gỡ. Tuy nhiên, số phận như... trêu đùa Xuân Tiến, khi anh nhiễm Covid-19, để rồi bỏ lỡ phần còn lại của giải đấu.Nhưng trong mắt giới chuyên môn, cái tên Đinh Xuân Tiến đã phần nào để lại ấn tượng. Năm 2023, Xuân Tiến một lần nữa dự giải U.23 Đông Nam Á. Lần này, vận may không còn ngoảnh mặt. Tài năng trẻ của SLNA đoạt ngôi vua phá lưới với 3 bàn thắng, cùng U.23 Việt Nam lên ngôi vô địch.Xuân Tiến hội tụ đủ yếu tố để bứt phá. Anh được đá thường xuyên tại CLB (59 trận tính từ năm 2022 đến nay), khoác áo đội tuyển trẻ và tỏa sáng. Dù vậy, Xuân Tiến vẫn chưa thể bứt phá. Cầu thủ này... lúc ẩn lúc hiện, hiếm khi duy trì phong độ ổn định. Án kỷ luật tại SLNA 1 năm trước là lời cảnh tỉnh cho Xuân Tiến. Rằng với cầu thủ, đặc biệt là cầu thủ trẻ, thái độ luôn quan trọng hơn trình độ. Sau giải U.23 Đông Nam Á 2023, Đinh Xuân Tiến bị loại khỏi nhóm cầu thủ trẻ được HLV Philippe Troussier "quy hoạch" cho đội tuyển Việt Nam. Khi ông Kim Sang-sik nắm quyền, Xuân Tiến cũng không được nhắm đến cho AFF Cup 2024.Nhưng, câu chuyện ở U.22 Việt Nam có thể sẽ khác. Trước tiên, lứa U.22 trong tay ông Kim hiện nay có rất ít gương mặt được đá tại V-League. Xuân Tiến là "ngọc thô" hiếm hoi bên cạnh Trung Kiên, Lý Đức (HAGL), Văn Khang (Thể Công Viettel), Thái Sơn (Thanh Hóa) và Vĩ Hào (Bình Dương) được tin dùng thường xuyên với trên 12 trận. Xuân Tiến cũng chơi đúng vị trí mà U.22 Việt Nam đang khan hiếm nhân tài. Dù là tiền vệ trên danh nghĩa, nhưng tài năng trẻ của SLNA có thể đá như một "số 9 ảo". Tức là tiền vệ công, nhưng sẵn sàng ập lên như một tiền đạo để ghi bàn. Ở giải U.23 Đông Nam Á 2 năm trước, Xuân Tiến được HLV Hoàng Anh Tuấn dùng với vai trò này, và anh đã để lại ấn tượng.Đó là lý do mà khi được hỏi muốn tiến cử ai lên U.22 Việt Nam cho HLV Kim Sang-sik, HLV Phan Như Thuật của SLNA chọn Xuân Tiến. Kỹ năng bứt tốc quãng ngắn, dứt điểm đa dạng và sắc bén là cơ sở để Xuân Tiến được trao cơ hội. Chân sút 22 tuổi cũng đã chín chắn hơn sau khoảng thời gian khó khăn. Cộng với vốn kinh nghiệm được tích lũy, ngày trở lại của Xuân Tiến có lẽ không còn xa.
